Omgevingswaarden is één van de instrumenten waarmee overheden het beleid van een omgevingsvisie kunnen uitvoeren. Omgevingswaarden zijn bedoeld om een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit te bereiken en in stand te houden.
Wat zijn omgevingswaarden?
Omgevingswaarden zijn normen voor de kwaliteit die een gemeente, provincie of Rijk voor (een onderdeel van) de fysieke leefomgeving wil bereiken. Omgevingswaarden kunnen ook volgen uit Europese of andere internationale verplichtingen. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/artikel/)
Deze waarden bieden duidelijkheid over:
De overheid moet haar taken en bevoegdheden zo uitvoeren dat deze omgevingswaarden worden behaald. Dat kan zij doen door algemene regels te stellen voor activiteiten, maar ook kan zij feitelijk handelen of besluiten nemen die niet onder het bereik van de Omgevingswet vallen, zoals verkeersmaatregelen. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/artikel/)
Wie stelt de omgevingswaarde vast?
Het Rijk stelt omgevingswaarden vast in het Besluit kwaliteit leefomgeving, de provincie in een omgevingsverordening en de gemeente in een omgevingsplan. De mogelijkheid – en in een aantal gevallen de verplichting – voor de overheid om omgevingswaarden vast te stellen staat in artikel 2.9 en verder van de Omgevingswet.
Het Rijk stelt in het Besluit kwaliteit leefomgeving omgevingswaarden voor:
Naast deze verplichte rijksomgevingswaarden is alleen de provincie verplicht om omgevingswaarden te stellen voor twee onderwerpen op het terrein van waterveiligheid. Los van deze verplichtingen mogen gemeenten, Rijk en provincies ook voor andere onderwerpen omgevingswaarden te stellen. Voor bijvoorbeeld de geur van veehouderijen of voor lichthinder zijn ook omgevingswaarden denkbaar.
Gemeenten mogen alleen omgevingswaarden vaststellen op terreinen waar rijk of provincie geen omgevingswaarden hebben vastgesteld.
Een andere mogelijkheid die de regelgeving biedt is dat een gemeente of provincie voor luchtkwaliteit aanvullende of strengere omgevingswaarden vastlegt dan die het Rijk heeft vastgesteld. Voor omgevingswaarden voor waterkwaliteit die het Rijk heeft vastgesteld mag alleen de provincie aanvullende waarden vastleggen.(https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/artikel/)
Ik vermoed dat met omgevingswaarden normen worden bedoeld. Dus normen voor luchtkwaliteit, (zwem)waterkwaliteit, waterveiligheid, geur (is dat geen onderdeel van luchtkwaliteit?) en lichthinder. Wat me opvalt is dat geluid daar niet bij is vermeld? Als rijk of provincie al waarden hebben gesteld kan de gemeente enkel aanvullend of strengere regels voor luchtkwaliteit en verder niks? En over waterkwaliteit mag de gemeente ook al niks opnemen. Welke ruimte heeft de gemeente dan nog om eisen te stellen? Momenteel zijn er allerlei eisen in bestemmingsplannen te vinden, maar dat mag straks niet meer? Geen ammoniakemissie-eisen meer?
Wat regelt een omgevingswaarde?
Omgevingswaarden leggen de kwaliteit vast die een gemeente, provincie of het Rijk voor de fysieke leefomgeving wil bereiken. Het gaat dan bijvoorbeeld om waarden voor de luchtkwaliteit of de waterkwaliteit. Vaak is de omgevingswaarde een meetbare of berekenbare eenheid.
Waar kan de omgevingswaarde over gaan?
Een omgevingswaarde kan gaan over drie aspecten:
Dit staat in artikel 2.9, tweede lid van de Omgevingswet.
Een kwalitatieve omgevingswaarde is mogelijk als zo’n aspect met objectieve termen kan worden omschreven. Als je bijvoorbeeld wilt bereiken dat een rivier voldoet aan de normen voor een ‘goede ecologische toestand’, is een geobjectiveerde beschrijving van kwaliteiten nodig. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/omgevingswaarde-0/)
Ik dacht dat de Ow zou gaan over concretere eisen dan het huidige beleid. Hoe kan ik als burger of ondernemer of gemeentelijk bestuurder zien of mijn plan voldoet aan de omgevingswaarden?
Welke omgevingswaarden kan een provincie of gemeente stellen?
Provincies en gemeenten kunnen afwijkende of aanvullende omgevingswaarden stellen voor luchtkwaliteit, zwemwater en waterkwaliteit. Ook kunnen ze omgevingswaarden stellen voor onderwerpen waarover het Rijk geen omgevingswaarden stelt.
De rijksomgevingswaarden voor luchtkwaliteit, zwemwater en waterkwaliteit komen voort uit Europese richtlijnen. Deze Europese normen hebben een minimale resultaat- of inspanningsverplichting. Een afwijkende omgevingswaarde mag daarom alleen strenger zijn. Provincies en gemeenten krijgen daarmee extra ruimte om vorm te geven aan lokale of regionale kwaliteitsambities. .... Een omgevingswaarde heeft direct invloed op de leefomgeving. Bijvoorbeeld op wat er gebouwd mag worden. Daarom kan een omgevingswaarde botsen met andere belangen. De overheid moet altijd rekening houden met de samenhang tussen al die verschillende aspecten en belangen. Dit volgt uit artikel 2.1 lid 2 van de Omgevingswet. Een overheid mag geen strengere omgevingswaarde vaststellen als dat tot onevenredige nadelen voor andere aspecten van de leefomgeving leidt. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/welke/)
Dit lijkt mijn vermoeden/angst te bevestigen dat andere belangen belangrijker zijn dan omgevingswaarden. Of wat wordt bedoeld met 'onredelijk'? Ik dacht dat de Ow zou gaan over concretere eisen dan het huidige beleid. Hoe kan ik als burger of ondernemer of gemeentelijk bestuurder zien of mijn plan de omgevingswaarden niet onredelijk belast?
Omgevingswaarde: wat verandert er?
De omgevingswet spreekt van het begrip omgevingswaarde. De omgevingswaarde vervangt voor een deel huidige begrippen als grens- en richtwaarden en milieukwaliteitseisen. Hiermee is het systeem van luchtkwaliteit en waterkwaliteit geharmoniseerd. Dit vergroot de inzichtelijkheid en de toegankelijkheid.
Alle normen op hetzelfde niveau
Alle verplichte omgevingswaarden staan in een AMvB. Dit verbetert de inzichtelijkheid en de mogelijkheid voor samenhangende besluitvorming. Nu staan de normen nog in:
Wel bieden de rijksomgevingswaarden uit het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) hetzelfde beschermingsniveau als de normen uit de huidige wetgeving. De rijksomgevingswaarden zijn gelijk aan de waarden uit EU-richtlijnen of uit de huidige Waterwet.
....
Omgevingswaarden worden niet meer uitgedrukt als streefwaarden, richtwaarden en grenswaarden, maar als inspanningsverplichting, resultaatsverplichting of een andere verplichting.
Alleen de milieukwaliteitseisen waarvan monitoring zinvol is, worden omgezet naar een omgevingswaarde.
Omgevingswaarden hebben een potentieel ruimere strekking dan de milieukwaliteitseisen in hoofdstuk 5 in de Wet milieubeheer (Wm). Dit omdat omgevingswaarden worden vastgesteld met het oog op de bescherming en verbetering van de fysieke leefomgeving, terwijl de milieukwaliteitseisen worden vastgesteld ter bescherming van het milieu. Het milieubegrip is in de Wm al ruim omschreven, maar het begrip ‘bescherming van de fysieke leefomgeving’ onder de omgevingswet is nog veelomvattender (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/verandert/)
Het is mij niet duidelijk of de waarden nu breder of enger worden? In plaats van een harde norm, komt er een kwalitatieve eis? Bij het Activiteitenbesluit zagen we al bij het aspect geur dat toen de NeR in 2016 werd opgenomen in de algemene regels dat de zorgplicht werd verruimd van 'voorkomen van geurhinder' naar 'beperken van geurhinder'. Met de Ow gaat het van duidelijke gekwantificeerde streefwaarden, richtwaarden en grenswaarden naar inspanningsverplichtingen?
Wat is het verschil tussen een omgevingswaarde en een immissiewaarde of emissiewaarde?
Een omgevingswaarde, een immissiewaarde en een emissiewaarde hebben allemaal betrekking op een milieubelastend thema, zoals lucht, geur of geluid. Ze zijn ook alledrie te monitoren....
Omgevingswaarde:
Imissiewaarde / Emissiewaarde
(zie https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/verschil-tussen/)
Dus de omgevingswaarde is cumulatief en de imissie/emissiewaarde is voor een activiteit. De omgevingswaarde geldt vanuit het beleid en de imissie/emissiewaarde moet in het Omgevingsplan staan. Als het daar niet staat dan geldt het niet?
Waar moet het bevoegd gezag bij de voorbereiding en in de procedure van de omgevingswaarde rekening mee houden?
De gemeente of provincie moet rekening houden met de doelstellingen in de omgevingsvisie. De rijksomgevingswaarden zijn al vastgesteld.
...
De voorbereiding begint dus bij de omgevingsvisie. Welk beleidsdoelstelling is hier geformuleerd? Hoe is die doelstelling te kwantificeren? En is monitoring zinvol? Aan de hand van dit soort vragen wordt een keuze gemaakt tussen omgevingswaarde, instructieregel of algemene regel.
Als de beleidsdoelstelling met de omgevingswaarde is geformuleerd, kan deze worden vastgesteld. De vaststelling van lokale omgevingswaarden loopt mee in de procedure van de omgevingsverordening of het omgevingsplan. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/waarmee-bevoegd/)
Ik heb een omgevingsvisie gezien. Die staan vol met algemeenheden en open deuren. Wie gaat heldere keuzen expliciet maken? Wij kiezen in onze provincie voor bedrijfvigheid ten koste van het milieu? Of wij kiezen voor gezondheid ten nadele van industrie? Het wordt waarschijnlijk tekst met allerlei gebalanceerde afwegingen en gladde bestuurlijke teksten, waar je vanalles in kunt lezen.
Voor wie geldt de omgevingswaarde?
Omgevingswaarden gelden in de eerste plaats voor de overheid die ze vaststelt. Het is echter mogelijk dat deze waarden doorwerken en zo gaan gelden voor (besluiten van) een decentraal bestuursorgaan. Het Rijk kan met instructieregels of beoordelingsregels voor omgevingsvergunningen ervoor zorgen dat omgevingswaarden ook gelden voor besluiten van gemeenten, provincies en waterschappen. Op haar beurt kan een provincie dat ook, zodat provinciale omgevingswaarden kunnen gelden voor een gemeente of waterschap.
Alleen de overheid kan dus worden aangesproken op het behalen van de omgevingswaarde. Voor bedrijven en burgers ontstaat pas een juridisch bindende werking als de omgevingswaarde is vertaald naar een omgevingsvergunning, een algemene regel of een maatwerkvoorschrift.
(https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/artikel/)
Dus de regels gelden voor de overheid zelf? Via een omgevingsvergunning, een algemene regel of een maatwerkvoorschrift kan het voor burgers of bedrijven gelden? Ik dacht dat de Ow uitging van activiteiten? Ik kan me voorstellen dat er normen in het Omgevingsplan staan en dat alle activiteiten mogen tenzij... (dat is immers toch de cultuur van de Ow? 'Ja mits', in plaats van 'nee, tenzij') Op zich is het wel vreemd bedenk ik me nu.
Voorbeeld
Voor een gemeente hoort donkerte tot een van de kernkwaliteiten van het landschap. Net als rust en ruimte. Lichthinder moet daarom worden voorkomen. Als een gemeente in een kassengebied de lichtemissie van een individueel bedrijf beoordeelt, lijkt een aanvaardbaar hinderniveau haalbaar. Maar als er meerdere kassen bij elkaar staan, stapelt de lichtemissie zich op. Dat kan dan toch leiden tot onaanvaardbare hinder.
De gemeente kan dit in twee stappen oplossen. Allereerst door een omgevingswaarde voor licht vast te stellen voor het kassengebied. En vervolgens door in het omgevingsplan vast te leggen dat de cumulatie van licht van alle bedrijven getoetst moet worden aan de omgevingswaarde. De gemeente kan van deze cijfers gebruikmaken als een nieuw bedrijf om toelating vraagt.
(https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/omgevingswaarde-0/)
Begrijp ik dit voorbeeld goed??? Als licht niet als omgevingswaarde is opgenomen kan lichthinder niet worden voorkomen? Net lazen we dat de waarden gelden voor de overheid en pas bij omgevingsvergunning, een algemene regel of een maatwerkvoorschrift gelden voor burgers, maar het is dus wel direct werkend?
Voorbeeld 2:
Volgens artikel 5.65 van het Bkl moet een gemeente waarden opnemen in een omgevingsplan voor een activiteit op een geluidgevoelig gebouw. Dit gaat om een immissiewaarde, uitgedrukt in decibels. De standaardwaarde staat in de instructieregel van dit artikel.
Een omgevingsplan kan ook een omgevingswaarde voor geluid bevatten, bijvoorbeeld om cumulatie beter te kunnen beheersen. Dit is beschreven in artikel 2.11 van de Omgevingswet. De geluidskwaliteit van de fysieke leefomgeving kan worden uitgedrukt in decibels. Maar dit hoeft niet. Het kan ook worden uitgedrukt in een aantal woningen dat blootgesteld is aan een bepaald geluidniveau. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/verschil-tussen/)
Dus straks is er beleid dat in decibels en/of aantal woningen iets uitdrukt? Wat zou 'een bepaald geluidsniveau' zijn? Is dat straks 25 of meer huizen? Momenteel wordt geluid van bedrijven landelijk op dezelfde wijze beoordeeld, maar straks wordt dat dus anders. En wat als het geluid niet is vastgelegd? Nu zal het niet compleet ontbreken, maar bijvoorbeeld zodanig zijn omschreven dat het niet helemaal aansluit bij de praktijk? Bijvoorbeeld als vanwege de definitie onversterkt (stem)geluid wordt uitgezonderd van toetsing.
Wat me daarbij vooral intrigeert is dat 130 km op snelwegen is ingevoerd waar het kon. Landelijke normen voor lucht en geluid hebben dat beperkt. Wat als straks elke gemeente andere normen vaststelt. Kunnen we straks op meer plaatsen 130 km op de snelweg?
Kan worden geprocedeerd tegen de omgevingswaarde?
Nee. Er is geen afzonderlijke procedure om een omgevingswaarde vast te stellen. Het Rijk stelt omgevingswaarden vast en neemt die op in het Besluit kwaliteit leefomgeving. Daartegen staat geen beroep open. Provincies nemen omgevingswaarden op in de omgevingsverordening en gemeenten in het omgevingsplan. Alleen tegen het omgevingsplan zelf staat beroep open bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/artikel/)
Opvallend dat wat rijk en provincie maken vaststaat, maar dat het plan van de gemeente dan weer wel open staat voor rechtspraak. Terwijl er de minste ruimte voor waarden is? Bestemmingsplannen staan ook open voor rechtspraak. Op zich logisch want de leefomgeving is ook van iedereen.
Wat zijn omgevingswaarden?
Omgevingswaarden zijn normen voor de kwaliteit die een gemeente, provincie of Rijk voor (een onderdeel van) de fysieke leefomgeving wil bereiken. Omgevingswaarden kunnen ook volgen uit Europese of andere internationale verplichtingen. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/artikel/)
Deze waarden bieden duidelijkheid over:
- de staat of kwaliteit van (een onderdeel van) de fysieke leefomgeving op een bepaald moment en een bepaalde plaats
- de toelaatbare belasting door activiteiten
- de toelaatbare concentratie of depositie van stoffen
- De omgevingswaarde kan een resultaatsverplichting, een inspanningsverplichting of een andere verplichting inhouden.
De overheid moet haar taken en bevoegdheden zo uitvoeren dat deze omgevingswaarden worden behaald. Dat kan zij doen door algemene regels te stellen voor activiteiten, maar ook kan zij feitelijk handelen of besluiten nemen die niet onder het bereik van de Omgevingswet vallen, zoals verkeersmaatregelen. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/artikel/)
Wie stelt de omgevingswaarde vast?
Het Rijk stelt omgevingswaarden vast in het Besluit kwaliteit leefomgeving, de provincie in een omgevingsverordening en de gemeente in een omgevingsplan. De mogelijkheid – en in een aantal gevallen de verplichting – voor de overheid om omgevingswaarden vast te stellen staat in artikel 2.9 en verder van de Omgevingswet.
Het Rijk stelt in het Besluit kwaliteit leefomgeving omgevingswaarden voor:
- luchtkwaliteit
- waterkwaliteit
- zwemwaterkwaliteit
- waterveiligheid
Naast deze verplichte rijksomgevingswaarden is alleen de provincie verplicht om omgevingswaarden te stellen voor twee onderwerpen op het terrein van waterveiligheid. Los van deze verplichtingen mogen gemeenten, Rijk en provincies ook voor andere onderwerpen omgevingswaarden te stellen. Voor bijvoorbeeld de geur van veehouderijen of voor lichthinder zijn ook omgevingswaarden denkbaar.
Gemeenten mogen alleen omgevingswaarden vaststellen op terreinen waar rijk of provincie geen omgevingswaarden hebben vastgesteld.
Een andere mogelijkheid die de regelgeving biedt is dat een gemeente of provincie voor luchtkwaliteit aanvullende of strengere omgevingswaarden vastlegt dan die het Rijk heeft vastgesteld. Voor omgevingswaarden voor waterkwaliteit die het Rijk heeft vastgesteld mag alleen de provincie aanvullende waarden vastleggen.(https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/artikel/)
Ik vermoed dat met omgevingswaarden normen worden bedoeld. Dus normen voor luchtkwaliteit, (zwem)waterkwaliteit, waterveiligheid, geur (is dat geen onderdeel van luchtkwaliteit?) en lichthinder. Wat me opvalt is dat geluid daar niet bij is vermeld? Als rijk of provincie al waarden hebben gesteld kan de gemeente enkel aanvullend of strengere regels voor luchtkwaliteit en verder niks? En over waterkwaliteit mag de gemeente ook al niks opnemen. Welke ruimte heeft de gemeente dan nog om eisen te stellen? Momenteel zijn er allerlei eisen in bestemmingsplannen te vinden, maar dat mag straks niet meer? Geen ammoniakemissie-eisen meer?
Wat regelt een omgevingswaarde?
Omgevingswaarden leggen de kwaliteit vast die een gemeente, provincie of het Rijk voor de fysieke leefomgeving wil bereiken. Het gaat dan bijvoorbeeld om waarden voor de luchtkwaliteit of de waterkwaliteit. Vaak is de omgevingswaarde een meetbare of berekenbare eenheid.
Waar kan de omgevingswaarde over gaan?
Een omgevingswaarde kan gaan over drie aspecten:
- de gewenste staat of kwaliteit
- de toelaatbare belasting door activiteiten
- de toelaatbare concentratie voor het neerslaan van stoffen
Dit staat in artikel 2.9, tweede lid van de Omgevingswet.
Een kwalitatieve omgevingswaarde is mogelijk als zo’n aspect met objectieve termen kan worden omschreven. Als je bijvoorbeeld wilt bereiken dat een rivier voldoet aan de normen voor een ‘goede ecologische toestand’, is een geobjectiveerde beschrijving van kwaliteiten nodig. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/omgevingswaarde-0/)
Ik dacht dat de Ow zou gaan over concretere eisen dan het huidige beleid. Hoe kan ik als burger of ondernemer of gemeentelijk bestuurder zien of mijn plan voldoet aan de omgevingswaarden?
Welke omgevingswaarden kan een provincie of gemeente stellen?
Provincies en gemeenten kunnen afwijkende of aanvullende omgevingswaarden stellen voor luchtkwaliteit, zwemwater en waterkwaliteit. Ook kunnen ze omgevingswaarden stellen voor onderwerpen waarover het Rijk geen omgevingswaarden stelt.
De rijksomgevingswaarden voor luchtkwaliteit, zwemwater en waterkwaliteit komen voort uit Europese richtlijnen. Deze Europese normen hebben een minimale resultaat- of inspanningsverplichting. Een afwijkende omgevingswaarde mag daarom alleen strenger zijn. Provincies en gemeenten krijgen daarmee extra ruimte om vorm te geven aan lokale of regionale kwaliteitsambities. .... Een omgevingswaarde heeft direct invloed op de leefomgeving. Bijvoorbeeld op wat er gebouwd mag worden. Daarom kan een omgevingswaarde botsen met andere belangen. De overheid moet altijd rekening houden met de samenhang tussen al die verschillende aspecten en belangen. Dit volgt uit artikel 2.1 lid 2 van de Omgevingswet. Een overheid mag geen strengere omgevingswaarde vaststellen als dat tot onevenredige nadelen voor andere aspecten van de leefomgeving leidt. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/welke/)
Dit lijkt mijn vermoeden/angst te bevestigen dat andere belangen belangrijker zijn dan omgevingswaarden. Of wat wordt bedoeld met 'onredelijk'? Ik dacht dat de Ow zou gaan over concretere eisen dan het huidige beleid. Hoe kan ik als burger of ondernemer of gemeentelijk bestuurder zien of mijn plan de omgevingswaarden niet onredelijk belast?
Omgevingswaarde: wat verandert er?
De omgevingswet spreekt van het begrip omgevingswaarde. De omgevingswaarde vervangt voor een deel huidige begrippen als grens- en richtwaarden en milieukwaliteitseisen. Hiermee is het systeem van luchtkwaliteit en waterkwaliteit geharmoniseerd. Dit vergroot de inzichtelijkheid en de toegankelijkheid.
Alle normen op hetzelfde niveau
Alle verplichte omgevingswaarden staan in een AMvB. Dit verbetert de inzichtelijkheid en de mogelijkheid voor samenhangende besluitvorming. Nu staan de normen nog in:
- de Wet milieubeheer
- het Besluit kwaliteit en monitoring water 2009
- de Wet hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden
- ministeriële regelingen.
Wel bieden de rijksomgevingswaarden uit het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) hetzelfde beschermingsniveau als de normen uit de huidige wetgeving. De rijksomgevingswaarden zijn gelijk aan de waarden uit EU-richtlijnen of uit de huidige Waterwet.
....
Omgevingswaarden worden niet meer uitgedrukt als streefwaarden, richtwaarden en grenswaarden, maar als inspanningsverplichting, resultaatsverplichting of een andere verplichting.
Alleen de milieukwaliteitseisen waarvan monitoring zinvol is, worden omgezet naar een omgevingswaarde.
Omgevingswaarden hebben een potentieel ruimere strekking dan de milieukwaliteitseisen in hoofdstuk 5 in de Wet milieubeheer (Wm). Dit omdat omgevingswaarden worden vastgesteld met het oog op de bescherming en verbetering van de fysieke leefomgeving, terwijl de milieukwaliteitseisen worden vastgesteld ter bescherming van het milieu. Het milieubegrip is in de Wm al ruim omschreven, maar het begrip ‘bescherming van de fysieke leefomgeving’ onder de omgevingswet is nog veelomvattender (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/verandert/)
Het is mij niet duidelijk of de waarden nu breder of enger worden? In plaats van een harde norm, komt er een kwalitatieve eis? Bij het Activiteitenbesluit zagen we al bij het aspect geur dat toen de NeR in 2016 werd opgenomen in de algemene regels dat de zorgplicht werd verruimd van 'voorkomen van geurhinder' naar 'beperken van geurhinder'. Met de Ow gaat het van duidelijke gekwantificeerde streefwaarden, richtwaarden en grenswaarden naar inspanningsverplichtingen?
Wat is het verschil tussen een omgevingswaarde en een immissiewaarde of emissiewaarde?
Een omgevingswaarde, een immissiewaarde en een emissiewaarde hebben allemaal betrekking op een milieubelastend thema, zoals lucht, geur of geluid. Ze zijn ook alledrie te monitoren....
Omgevingswaarde:
- Normeert de (totale) omgevingskwaliteit op een willekeurige plaats in het land of in een bepaald gebied.
- Gaat om de totale gecumuleerde belasting van meerdere bronnen of bronsoorten op die plaats in de leefomgeving.
- Is alleen bindend voor overheden.
Imissiewaarde / Emissiewaarde
- Normeert alleen de belasting op een bepaalde plaats van een bepaalde bron of groep bronnen van dezelfde activiteit. / Normeert alleen de uitstoot door een bepaalde activiteit of bron.
- Gelden voor een activiteit of bron.
- Geldt voor een burger of bedrijf als de waarde in het omgevingsplan of een omgevingsvergunning staat.
(zie https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/verschil-tussen/)
Dus de omgevingswaarde is cumulatief en de imissie/emissiewaarde is voor een activiteit. De omgevingswaarde geldt vanuit het beleid en de imissie/emissiewaarde moet in het Omgevingsplan staan. Als het daar niet staat dan geldt het niet?
Waar moet het bevoegd gezag bij de voorbereiding en in de procedure van de omgevingswaarde rekening mee houden?
De gemeente of provincie moet rekening houden met de doelstellingen in de omgevingsvisie. De rijksomgevingswaarden zijn al vastgesteld.
...
De voorbereiding begint dus bij de omgevingsvisie. Welk beleidsdoelstelling is hier geformuleerd? Hoe is die doelstelling te kwantificeren? En is monitoring zinvol? Aan de hand van dit soort vragen wordt een keuze gemaakt tussen omgevingswaarde, instructieregel of algemene regel.
Als de beleidsdoelstelling met de omgevingswaarde is geformuleerd, kan deze worden vastgesteld. De vaststelling van lokale omgevingswaarden loopt mee in de procedure van de omgevingsverordening of het omgevingsplan. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/waarmee-bevoegd/)
Ik heb een omgevingsvisie gezien. Die staan vol met algemeenheden en open deuren. Wie gaat heldere keuzen expliciet maken? Wij kiezen in onze provincie voor bedrijfvigheid ten koste van het milieu? Of wij kiezen voor gezondheid ten nadele van industrie? Het wordt waarschijnlijk tekst met allerlei gebalanceerde afwegingen en gladde bestuurlijke teksten, waar je vanalles in kunt lezen.
Voor wie geldt de omgevingswaarde?
Omgevingswaarden gelden in de eerste plaats voor de overheid die ze vaststelt. Het is echter mogelijk dat deze waarden doorwerken en zo gaan gelden voor (besluiten van) een decentraal bestuursorgaan. Het Rijk kan met instructieregels of beoordelingsregels voor omgevingsvergunningen ervoor zorgen dat omgevingswaarden ook gelden voor besluiten van gemeenten, provincies en waterschappen. Op haar beurt kan een provincie dat ook, zodat provinciale omgevingswaarden kunnen gelden voor een gemeente of waterschap.
Alleen de overheid kan dus worden aangesproken op het behalen van de omgevingswaarde. Voor bedrijven en burgers ontstaat pas een juridisch bindende werking als de omgevingswaarde is vertaald naar een omgevingsvergunning, een algemene regel of een maatwerkvoorschrift.
(https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/artikel/)
Dus de regels gelden voor de overheid zelf? Via een omgevingsvergunning, een algemene regel of een maatwerkvoorschrift kan het voor burgers of bedrijven gelden? Ik dacht dat de Ow uitging van activiteiten? Ik kan me voorstellen dat er normen in het Omgevingsplan staan en dat alle activiteiten mogen tenzij... (dat is immers toch de cultuur van de Ow? 'Ja mits', in plaats van 'nee, tenzij') Op zich is het wel vreemd bedenk ik me nu.
Voorbeeld
Voor een gemeente hoort donkerte tot een van de kernkwaliteiten van het landschap. Net als rust en ruimte. Lichthinder moet daarom worden voorkomen. Als een gemeente in een kassengebied de lichtemissie van een individueel bedrijf beoordeelt, lijkt een aanvaardbaar hinderniveau haalbaar. Maar als er meerdere kassen bij elkaar staan, stapelt de lichtemissie zich op. Dat kan dan toch leiden tot onaanvaardbare hinder.
De gemeente kan dit in twee stappen oplossen. Allereerst door een omgevingswaarde voor licht vast te stellen voor het kassengebied. En vervolgens door in het omgevingsplan vast te leggen dat de cumulatie van licht van alle bedrijven getoetst moet worden aan de omgevingswaarde. De gemeente kan van deze cijfers gebruikmaken als een nieuw bedrijf om toelating vraagt.
(https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/omgevingswaarde-0/)
Begrijp ik dit voorbeeld goed??? Als licht niet als omgevingswaarde is opgenomen kan lichthinder niet worden voorkomen? Net lazen we dat de waarden gelden voor de overheid en pas bij omgevingsvergunning, een algemene regel of een maatwerkvoorschrift gelden voor burgers, maar het is dus wel direct werkend?
Voorbeeld 2:
Volgens artikel 5.65 van het Bkl moet een gemeente waarden opnemen in een omgevingsplan voor een activiteit op een geluidgevoelig gebouw. Dit gaat om een immissiewaarde, uitgedrukt in decibels. De standaardwaarde staat in de instructieregel van dit artikel.
Een omgevingsplan kan ook een omgevingswaarde voor geluid bevatten, bijvoorbeeld om cumulatie beter te kunnen beheersen. Dit is beschreven in artikel 2.11 van de Omgevingswet. De geluidskwaliteit van de fysieke leefomgeving kan worden uitgedrukt in decibels. Maar dit hoeft niet. Het kan ook worden uitgedrukt in een aantal woningen dat blootgesteld is aan een bepaald geluidniveau. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/verschil-tussen/)
Dus straks is er beleid dat in decibels en/of aantal woningen iets uitdrukt? Wat zou 'een bepaald geluidsniveau' zijn? Is dat straks 25 of meer huizen? Momenteel wordt geluid van bedrijven landelijk op dezelfde wijze beoordeeld, maar straks wordt dat dus anders. En wat als het geluid niet is vastgelegd? Nu zal het niet compleet ontbreken, maar bijvoorbeeld zodanig zijn omschreven dat het niet helemaal aansluit bij de praktijk? Bijvoorbeeld als vanwege de definitie onversterkt (stem)geluid wordt uitgezonderd van toetsing.
Wat me daarbij vooral intrigeert is dat 130 km op snelwegen is ingevoerd waar het kon. Landelijke normen voor lucht en geluid hebben dat beperkt. Wat als straks elke gemeente andere normen vaststelt. Kunnen we straks op meer plaatsen 130 km op de snelweg?
Kan worden geprocedeerd tegen de omgevingswaarde?
Nee. Er is geen afzonderlijke procedure om een omgevingswaarde vast te stellen. Het Rijk stelt omgevingswaarden vast en neemt die op in het Besluit kwaliteit leefomgeving. Daartegen staat geen beroep open. Provincies nemen omgevingswaarden op in de omgevingsverordening en gemeenten in het omgevingsplan. Alleen tegen het omgevingsplan zelf staat beroep open bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. (https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/wetsinstrumenten/instrumenten/omgevingswaarde/artikel/)
Opvallend dat wat rijk en provincie maken vaststaat, maar dat het plan van de gemeente dan weer wel open staat voor rechtspraak. Terwijl er de minste ruimte voor waarden is? Bestemmingsplannen staan ook open voor rechtspraak. Op zich logisch want de leefomgeving is ook van iedereen.
Reacties
Een reactie posten